if books came after games...

"Stel dat de culturele ontwikkeling andersom was gelopen..." - een filmpje uit 2006.

Natuurlijk ben ik voorstander van gezond gamen. Wat mij veelal stoort zijn de vooroordelen over gamen, waardoor discussies vaak niet verder komen dan (angst voor) gameverslaving en sociale isolatie. Om die reden heb ik dit filmpje nog 'ns 'afgestoft'. Steven Johnson stelt zich voor welke bezorgde commentaren in de krant verschenen zouden zijn als boeken na games uitgevonden waren:

"Lezen stimuleert de zintuigen te weinig, anders dan games, waarbij het kind een driedimensionale wereld betreedt met bewegende beelden en muziek die ze met complexe spierbewegingen besturen. Boeken zijn bladzijden vol met dorre woorden. Boeken kunnen kinderen enorm isoleren. Via games gaan ze sociale contacten aan met leeftijdgenoten en verkennen ze samen werelden. Voor lezen moeten ze zich afzonderen en hebben ze geen contact met andere kinderen. Lezen is niet actief en interactief maar juist heel passief. Kinderen die lezen, leren het verhaal te volgen in plaats van het te regisseren."

En... hoe zit het eigenlijk met leesverslaving?

minecraft, mediawijsheid en informeel leren...

Wat is Minecraft? Uitgebreide informatie over dit sandbox-bouwspel vind je in de Minecraft wiki maar een beschrijving door kenners zegt mij toch net iets meer. Lees bijvoorbeeld Minecraft Beta - Indie Game:

"Minecraft is de meest populaire Indie game van dit jaar. Het is een spel, waarin je in een wereld gebouwd van blokken alles kunt maken wat je maar kunt verzinnen!"

Voor wie denkt dat Minecraft slechts kinderspel is: check this out! (gebaseerd op Het Spel der Tronen, het eerste deel uit de fantasy-serie 'Het lied van ijs en vuur' van George R. R. Martin.)

Mijn neef van 13 leerde het spel kennen via een vriend en ontdekte al snel dat hij vooral het bouwen leuk vond. Dat leidde tot het zelf aan de slag gaan met een server.

Bas vertelt erover alsof het niets is om een eigen server te hebben. Samen met z'n broer (van 11) beheert hij CreativeKing. En dat doen ze niet alleen, ze hebben ook staff. Terwijl de broers op vakantie zijn, zorgt de staff  dat de rules gehandhaafd blijven:-)

Natuurlijk gaat het bij Minecraft in de kern om gamen. Maar daar waar de ene broer zich opwerpt tot een CreativeKing-Hungergames-kampioen, is de andere vooral bezig met het vormgeven en ontwikkelen van zijn server. En dat niet alleen, ook donaties via Paypal, social via Youtube, Twitter, Planet MineCraft en live-chat horen erbij alsof het de gewoonste zaak van de wereld is.

Het fascineert me zoals mijn neefjes praten over Minecraft, zoals ze een server beheren met alles erop en eraan (zonder een vooraf opgesteld projectplan inclusief planning, kostenplaatje, risicoanalyse). En... het werkt! Proefondervindelijk leren de broers van hun ervaringen in deze virtuele (spel-)wereld waar dezelfde dingen gebeuren als in de ons bekende (digitale) wereld.

Ik ben niet alleen verbaasd over hun kennis van griefing, banning, hacking, troubleshooting... maar vooral ook onder de indruk: al 'spelende' worden zij behoorlijk webwise! Daar kan geen mediacoach tegenop. Sterker nog: ik denk dat velen zelfs nauwelijks weet hebben van deze virtuele werelden waar kinderen vele uren doorbrengen en waar ze spelenderwijs en informeel leren.

@Bas en @Stijn: dank voor deze leerzame kennismaking!

Waar ik zeer benieuwd naar ben is hoe dit informele leren zich verhoudt tot het formele leren op school? Ik kan me namelijk voorstellen dat de leerkrachten maar vooral ook de jongeren 'worstelen' met deze kloof tussen de traditionele onderwijspraktijk en de wereld van games. Is er al onderzoek gedaan naar hoe dit voor jongeren is? En heeft iemand misschien een goede leestip op dit gebied?

#UvTmw12 - colleges mediawijsheid

Afgelopen maanden ben ik op de Universiteit van Tilburg (UvT) aangeschoven bij de colleges 'Mediawijsheid'.

De Raad voor Cultuur definieerde in 2005 'mediawijsheid als volgt:

Mediawijsheid staat voor ‘het geheel van kennis, vaardigheden en mentaliteit waarmee burgers zich bewust, kritisch en actief kunnen bewegen in een complexe, veranderlijke en fundamenteel gemedialiseerde wereld’.

Maar over welke kennis, vaardigheden en mentaliteit moeten wij beschikken om ons bewust, kritisch en actief te kunnen bewegen in deze complexe, veranderlijke en fundamenteel gemedialiseerde wereld? En hoe ziet die wereld er anno 2012 eigenlijk uit?

De UvT-cursus 'Mediawijsheid' richt zich op deze hoofdonderwerpen:

• de ontwikkeling van samenleving 1.0 naar samenleven 3.0
• de 3.0-concepten kennisdelen, informeel leren en differentiëren 
• mediawijsheid in een veranderend samenleven

Niet alleen de inhoud maar ook 'de vorm' van de cursus was voor de studenten een uitdaging; de cursus bood niet het vertrouwde houvast dat ze gewend waren. En dat leverde in het begin behoorlijk wat kritiek op. Hoewel het merendeel van de studenten liever traditioneel les krijgt (eenzijdige kennisoverdracht), ontdekten een aantal van hen toch ook verrassend snel de voordelen van onderwijs 3.0.

Het concept 'samenleven 3.0' is voor mij niet nieuw. Waar ik veel van geleerd heb tijdens deze colleges is hoe je dit concept vertaalt naar de praktijk. Welke obstakels kom je tegen? Wat vraagt deze aanpak van de docent? En van de studenten? Wat ik het meest waardevolle vond aan dit onderwijsexperiment is het ontstaan van dialoog en de interactie. Samen leren 3.0!

Als ik vervolgens de relatie trek naar mijn werk dan ligt 'samen werken 3.0' voor de hand. Hoe komen wij daar vanuit een traditioneel denken?

Is het misschien een idee om ons wat vaker door 'n TED Talk te laten inspireren? Bijvoorbeeld door 'On being wrong' van Kathryn Schulz:

... if you really want to rediscover wonder, you need to step outside of that tiny, terrified space of rightness and look around at each other and look out at the vastness and complexity and mystery of the universe and be able to say, "Wow, I don't know. Maybe I'm wrong."

#dmib - een digitale jongerenadviesraad

Mijn idee voor de Inspiratiegids Digitale Media in Bibliotheken, een initiatief van Saskia Dellevoet, is gebaseerd op deze tweet:

Riva solutions werkt met digitale adviesraad met 15-jarigen. Volgens CEO moet je naar hen kijken v. innovatie van morgen #ochtendcollege
— Menno Lanting (@mlanting) april 17, 2012

Klantenpanels bestaan al langer natuurlijk, maar dat is niet wat ik voor ogen heb. Nee, zoals de CEO van Riva Solutions zegt: "voor de innovatie van morgen moet je naar jongeren kijken." Daarom een digitale jongerenadviesraad die input levert op het beleid. Jongeren laagdrempelig laten meedenken en -praten over de bibliotheek van de toekomst.

Tools zijn hiervoor meer dan genoeg voorhanden; da's gewoon 'n kwestie van een keuze maken (een keuze waarin jongeren ons kunnen adviseren natuurlijk;-)

Belangrijker is wat kan er gebeuren als we jongeren niet laten meepraten? Erno Mijland schreef er een mooie column over: omzeilmeisje

"Laurette omzeilt zoveel mogelijk de bestaande systemen. Ze bieden te weinig toegevoegde waarde en er zijn steeds betere alternatieven voorhanden, vooral door de opkomst van sociale media."

En zoals Mijland stelt "Misschien zijn ze nu nog een uitzondering. Maar er komen steeds meer omzeiljongens en -meisjes. Hoe gaat uw school daar een antwoord op formuleren?" Geldt dat niet ook voor bibliotheken?

het Ons Internet

Orde van de Dag - vandaag in NRC Next - over "Ons Internet". Gelukkig is de tekst ook online gepubliceerd: Het heilige internet. Beslist de moeite waard!

"En dan wil ik u nu graag voorgaan in het gebed..."